EZELİ DOĞANAY'IN OZANLIK YÖNÜ

Ezeli Doğanay, kendi isminin mahlasıyla şiirler yazmış ve çok derin ve anlamlı söz dizimlerini oluşturmuş çağdaş bir ozandır. Onun şiirlerinde ki felsefi derinliği okuyan herkes görebilir.
Ezeli Doğanay, şiirlerinde, doğa, felsefe, aşk, sevgi, tasavvuf, ahlak ve toplumsal sorunlara dek hemen her konuyu işleyen dizelerin sahibidir.
Ezeli, şiirlerinde duru bir dil kullanmış ve imgesel yoğunluklu şiirler yazmıştır. Onun şiirleri, kaynağına akan bir nehir gibidir. Dizelerin başlangıcıyla, sonucu arasında tam bir uyumluluk görülür. O, ele aldığı bir konuyu bütünlüğü içinde, nakış nakış işleyen ve ahenkli yapısıyla insanın dimağında duygusal bir tat bırakan dizeler ortaya koymuştur.
Ezeli Doğanay, şiirlerini, matematiksel bir dille oluşturmuştur.
Matematik doğanın dilidir. Doğanın niceliksel yönden anlaşılması ancak matematikle uygundur. Zaten matematik niceliksel değerler sunar. Bu anlamda her şiiri de şiir yapan, niceliksel bir yapı vardır. Özellikle uyaklı şiirler, nitelik yanında, niceliksel uyum da gerektirir.
Ezeli Doğanay’ın şiirlerine bakıldığında, şiirin derin niteliklerinin yanında, insanın belleğinde haz bırakan, bir ahenk ve bir estetik hemen göze çarpar. Ezeli Doğanay, Yunus Emre gibi, sözcüklerle dans eder, adeta. O, bir heceli şiirden tutun, 22 heceli şiirlere kadar, dörtlükler üretmiştir.
Düşün insanı ve bilgin Ömer Hayyam’a nazire yaparak, Rubailer (Dörtlükler) de yazan Ezeli Doğanay, bu konuda çok başarılı örnekler sunmuştur. Rubailerin her biri didaktik değerdedir.
Alevi-Bektaşi bir ozan olan Ezeli Doğanay, şiirlerinde, bu konuda da çok önemli nefesler üretmiştir. Özellikle Alevi-Bektaşi ozanlarının ortaya koydukları Şathiye’yi, Ezeli Doğanay’ın şiirlerinde de görmekteyiz. ,
Şathiyeler, tanrıyla konuşur gibi, yazılan şiirlerdir. Bu şiirlerde, tanrıya yönelik eleştirel bir bakış ve ironik bir anlayış söz konusudur.
Ezeli Doğanay’ın en belirgin yönü, onun toplumsal yönüdür. Sosyalist bir ozan olan Ezeli, dizelerinin büyük bir yoğunluğunu, toplumsal olaylara ve olgulara ayırmıştır. Doğanay, devrimci bir duruş ve ilerici görüşleriyle hemen her dizelerinde, önemli iletiler sunmuştur. Sömürenlere ve zalimlere karşı, toplumu uyarmaya çalışmış olan Ezeli’nin, zengin bir algı ve derin bir sezgi gücü bulunmaktadır.
Ozanla birebir görüştüğümde, ondaki ışığı hemen fark ettim. Ezeli’nin, olanla yetinmeyecek kadar üretici, kabına sığmayacak kadar özünden taşan bir ozan olduğunu gördüm. Felsefi, bilimsel ve sanatsal yönü yüksek aşamada olan ozanın, üretmiş olduğu şiirlere baktığımızda da, bu savın hiç de abartı olmadığı ortaya çıkar.
Yaşamın pratiği içinde ezenlerle-ezilenler; sömürenlerle-sömürülenler; tüketenlerle-üretenler karanlıktan yana olanlarla-aydınlıktan yana olanlar..v.s. gibi karşıtlıkları çözümleyen Ezeli, dünyada, bu değerlerden birisinden yana olunması gerektiğini fark etmiş ve bu farkındalık sonucunda ozan, kendi tarafını ezilenlerden, sömürülenlerden, üretenlerden ve aydınlıktan yana belirlemiştir. Zaten, başka bir şey de olmazdı. Çünkü kendisi de direk ve endirekt olarak, ezilen insanların yaşadıkları, koşullar içinde yaşamıştır.
İnsanlığın vermiş olduğu daha iyi, daha güzel, daha mutlu, daha adil ve daha yaşanılabilir bir dünyanın kurulmasına dönük istemleri dile getiren eserlere imza atan Ezeli, şiirlerinde yoğun bir şekilde toplumsal olaylara değinen, açlığa-yoksulluğa karşı çıkan, özgürlüğü ve demokratik istemleri dile getiren dizelere yer vermiştir.

EZELİ’yim, ozan denir adına
Çal sazını, namert kul inadına
Onurluca bu duygunun tadına
Eren bilir ermeyenler ne bilsin
(Doğanay, Gurbet Denen Alıcı Kuş; S. 75)

Ezeli, ozan olmanın temel değerlerini ortaya koymuş ve bir ozanın işlevselliğini belirtmiştir.
Ozan Ezeli’nin dizelerinden şu sonuçlara varmak olasıdır:
-Ozan, özü kurgular, olayları ve olguları sorgular, olay ve olgulardaki nedensellikleri ortaya koyar ve ulaştığı gerçekleri halka yansıtır.
-Ozan, halkının tarafındadır ve halkın yararını düşünür.
- Ozan taraftır, bu taraftarlık mazlumun, ezilenin, üretenin, sömürülenin, horlananın taraftarlığıdır.
-Ozan, yaşamında onurludur, görüş ve düşüncelerini hiçbir çıkar için değiştirmez ve bu anlamda da ödünsüzdür.
-Ozan, sazını, sözünü, söylemini, özünü korkusuzca dile getirir.
-Ozan, gerçeklere varan kişidir ve gerçekleri yansıtmaktan çekinmez….
Almanya'da yaşayan Ezeli Doğanay, çok yönlü bir kişiliğe de sahiptir. Aynı zamanda araştırmacı bir ruhu da olan Doğanay, Alevilik-Bektaşilik; halk edebiyatı ve ozanlar üzerine de araştırmaları bulunmaktadır.
Ozanımıza daha nice güzel eserler vermesini diler, sağlıklar sunarım....